31 Temmuz 2012 Salı

unutulmayanlar: Hüseyin PEYDA;

Hüseyin Peyda, (27 Ocak 1922, Şanlıurfa - 30 Temmuz 1990, İstanbul)


1922′de Urfa’da doğdu. Asıl adı Hüseyin Örmen’dir. İstanbul Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Felsefe Bölümünde bir süre okuduktan sonra Türkoğlu adlı bir dergi çıkardı. Çeşitli işlerde çalıştıktan sonra sinemaya oyuncu olarak girdi. Oynadığı bir çok filmde, sigarayı serçe parmağının arasına sıkıştırarak tutan, renkli gözlü, kötü karakterlerin değişilmez oyuncusuydu…

kimi zaman Hain, kimi zaman gaddar,kimi zaman sinsi, kimi zaman zalim bir mafya babasıydı o… Karizmatik sakalı ve tavırlarıyla o tam bir karizma abidesiydi... elinden düşürmediği bastonu ise, bu abideyi kimi zaman taçlandırıyordu. Kendi kendine yarattığı bu karakter ile tanıdık onu… bir dönem kazandığı paralarla kendi filmlerini yönetmeye başladı. Aynı zamanda bu filmlerde oynadı. Kendi adına üç film şirketi kurdu. 1950 yılında yönetmenliğini, senaristliğini, prodüktörlüğünü ve baş rol oyunculuğunu kendisinin yaptığı;

“Söyleyin Anama Ağlamasın” filmiyle yönetmenliğe başladı.
“Mezarımı Taştan Oyun” filmi ile büyük sükse yaptı.

Sinemadan kazandığı paralarla, Şehremini’de bir lahmacun salonu açtı.
31 Temmuz 1990 tarihinde, İstanbul’da, Akciğer Kanseri nedeniyle öldü.
 
Yeşilçam'ın en önemli oyuncularından biridir. En önemli özelliği olarak görülen oldukça açık renkli gözleri ile tanınan Peyda, filmlerinin çoğunda kötü adam karakterlerini canlandırdı. Birçok filmde Cüneyt Arkın ile beraber oynadı. Film çevrelerinde, oynadığı filmlerden elde ettiği kazancını kendi yönettiği filmlere yatıran gerçek bir sinema sevdalısı olarak tanındı. Zamanında ticaret ile uğraşmış, bir ara Türkyolu isimli bir dergi çıkartmış sonrada bir film şirketi kurmuştur. Hüseyin Kazasfil adı ile senaryolar yazıp Hüseyin Örmen adı ile filmler çekmiştir.  
  

Hülya Koçyiğit’in onunla ilgili bir anısı şöyle;

Bir defasında Yedikule zindanlarında, ‘Rabia Hatun’ filmini bir sahnesini çektiğimiz de, neredeyse kör olma tehlikesiyle karşı karşıya kalmıştı. Kullandığımız ark lambaları ultraviyole ışınları yayıyordu. Ancak, önünde cam olduğu ve ışınların zararını önlediği için kullanabiliyorduk. Cam kırılmış, ultraviyole ışını direk olarak gözümüze gelmiş. Rahmetli Hüseyin Peyda ve ben, birimiz sol gözümüzü, birimiz sağ gözümüzü kaybetme tehlikesi ile karşı karşıya kaldık. Üç gün bir şey göremedim. Büyük panikler geçirdim, çok korktum. Hatırlamak bile istemiyorum, epey bir tedaviden sonra anca görebildim. Maalesef Hüseyin Peyda gözünü kaybetti. İş kazası deyip geçtik, sigorta yok, herhangi bir güvencemiz de yoktu o zamanlar”.


Oynadığı Diziler;
Hedef (1989)

Fosforlu (1989)
Kurtlar Geceyi Sever (1988)
Her Şey Güzeldi (1988)
Küçüksün Yavrum (1988)
Bu Talihimin Canına Okuyacağım (1988)
Yaşamak Haram Oldu (1987)
Sultanoğlu (1986)
Üç Halka 25 (1986)
Sarhoş (1986)

Kısrak (1986)
Ölüm Vuruşu (1986)
Hekimoğlu (1986)
Kara Şimşek (1985)
Katiller de Ağlar (1985)
Tapılacak Kadın (1985)
Kaplanlar (1985)
Suçlu Gençlik (1985)
Kartal Bey (1984)
Kartallar Yüksekten Uçar (1984)


Oynadığı Filmler;
Ağlama Yarim (1984)

Kanun Kanundur (1984)
İntikam Benim (1983)
Yıldızlar da Kayar (1983)
Çöl (1983)
Yaktı Beni (1983)
Yıkılan Gurur (1983)
Vahşi Kan (1983)
Erkekçe (1983)
En Büyük Yumruk (1983)
Beyaz Ölüm (1983)
Kurban (1983)
Dünyayı Kurtaran Adam (1982)
Gurbet Kuşları (1982)
Ağlayan Gülmedi mi (1982)
Bizim Mahalle (1982)
Kelepçe (1982)
Düşkünüm Sana (1982)
Son Savaşçı (1982)
Kanije Kalesi (1982)
Leyla ile Mecnun (1982)
Umut Dilencisi (1982)
Milcan (1981)
Sevdalım (1981)
Yılanı Öldürseler (1981)
İki Damla Gözyaşı (1980)
Havar (1980)
Ayrılık Kolay Değil (1980)
Rüzgar (1980)
Çile (1980)
Senin Olmaya Geldim (1980)
Perişanım (1980)
Hazal (1979)
Fakir (1979)
Gazeteci (1979)
Üç Sevgilim (1979)
Ayağında Kundura (1978)
Düzen (1978)
Derviş Bey (1978)
Aldırma Gönül (1978)
Toprağın Oğlu (1978) ~
Derbeder (1977) ~
Dila Hanım (1977)
Hakanlar Çarpışıyor (1977)
Kurban Olayım (1976)
Bıktım Her Gün Ölmekten (1976)
Babanın Oğlu (1975)
Kara Çarşaflı Gelin (1975)
Köprü (1975)
Dayı (1974)
Bırakın Yaşayalım (1974)
Mevlana (Gönüller Sultanı Mevlana) (1973)
Hamsi Nuri (1973)
Rabia (İlk Kadın Evliya) (1973)
Vurma Zalim Vurma (1972)
Ölmeyen Adam (1971)
Kabadayı (1968)
Sefiller (1967)
Killing Ölüler Konuşmaz (1967)
Killing Uçan Adam`a Karşı (1967) ~ Polis komiseri
Son Kurban (1967)
Nemli Dudaklar (1967)
Killing İstanbul`da (1967) ~ Polis komiseri
Bir Annenin Gözyaşları (1967)
Ali`yi Gördüm Ali`yi (1967)
Kovboy Ali (1966)
Halime`yi Samanlıkta Vurdular (1966)
Anası Yiğit Doğurmuş (1966)
Veysel Garani (1965)
Öfke Dağları Sardı (1965)
Kasımpaşalı Recep (1965)
Hazreti Eyüb`ün Sabrı (1965)
Gizli Emir (1965)
Zımba Gibi Delikanlı (1964)
Izdırap Çocukları (1964)
Kızgın Delikanlı (1964)
Perişan (1963)
Çapkın Hırsız (1963)
Kadınlar Hep Aynıdır (1963)
Aşk Yarışı (1962)
Mor Sevda (1961)
Kaderime Ağlarım (1960)
Aşk Hırsızı (1960)
Kaderim Böyle mi? (1959)
Ölüm Dönemeci (1959)
Dar Sokaklar (1958)
Mavi Boncuk (1958)
Üç Garipler (1957)
Gelen Ağlar Giden Ağlar (1956)
Bu Nasıl Aşk (1955)
Yolculuk Var (1954)
Kubilay (1952)
Mezarımı Taştan Oyun (1951) ~ Abdo
Söyleyin Anama Ağlamasın (1950)



Yönettiği filmler;
Havar (1980)

Yazık Oldu Ali`ye (1972)
Vurma Zalim Vurma (1972)
Valizdeki Ceset (1972)
Yiğitlerin Kaderi (1972)
Mezarımı Taştan Oyun (1969)
Kanlı Oba (1968)
Yahya Peygamber (1965)
Veysel Garani (1965)
Çapkın Hırsız (1963)
Perişan (1963)
Mor Sevda (1961)
Aşk Hırsızı (1960)
Dar Sokaklar (1958)
Gelen Ağlar Giden Ağlar (1956)
Bu Nasıl Aşk (1955)
Mezarımı Taştan Oyun (1951)
Söyleyin Anama Ağlamasın (1950)


Senaryosunu yazdığı filmler;Havar (1980)

Valizdeki Ceset (1972)
Vurma Zalim Vurma (1972)
Yiğitlerin Kaderi (1972)
Mezarımı Taştan Oyun (1969)
Çapkın Hırsız (1963)
Perişan (1963)
Mor Sevda (1961)
Kaderime Ağlarım (1960)
Kaderim Böyle mi? (1959)
Dar Sokaklar (1958)
Gelen Ağlar Giden Ağlar (1956)
Bu Nasıl Aşk (1955)
Mezarımı Taştan Oyun (1951)
Söyleyin Anama Ağlamasın (1950)
Yapımcılığını üstlendiği filmler
Kubilay (1952)
Kanlı Feryad (1951)
Mezarımı Taştan Oyun (1951)
Söyleyin Anama Ağlamasın (1950)



Aldığı ödüller;4. Antalya Altın Portakal Film Festivali En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu (Kara Çarşaflı Gelin)

5 yorum:

bahar006 dedi ki...

Sean Connery deki karizmanın aynısı ve daha fazlası vardı bu adamda. Bayılırdım, çok severdim, hala da severim. Gözünü kaybettiğini şimdi öğrendim. Mekanı cennet olsun. İşte o elinden düşürmediği sigara hasta etti onu da...

Nilgün Komar dedi ki...

evet baharcığım; ne acılar çekmişler değilmi asıl sinema SANATÇILARIMIZ!! şimdikiler barlarda orda burda gezip özel muamele görüyorlar bundan da rahatsız oluyorlar !

Başak dedi ki...

Çok büyük sanatçıydı. Eski sanatçılarımız tam emektar. Mekanı cennet olsun.

Unknown dedi ki...

Nilgün'cüm merhaba!Bu postu görünce çok heycanlandım.Yıl 1975,babacım bizi arabaya doldurdu ve baraja doğru çıktık.Baktık ki flim çeviriyorlar artistler.O sıcakta köprü flimlerinin çekimlerini izleyip durduk.Fakat babam artislerin arasına karışmış boşta kalanlarla sohbet ediyordu.Daha sonrada baş roldekilerle resim çektirdik ve eve döndük.Bir iki gün sonrada babam misafirlerimiz gelecek dedi.Annemle halam koştura koştura yemekler börekler hazırladılar.Haberimiz yok babam hep emrivaki yapardı zaten.Bende 14 yaşlarındayım o zamanlar.Neyse akşam oldu kapıyı ben açtım,Hüseyin Peyda,Fikret Hakan ve kameramanı içeri aldık.Çocuk akıllıydım ya konuşmalar politik sıkıcıydı.Ben yalnız hüsrana uğramış olabilirim neden mi?Kadir İnanır'ı bekliyordum da ondan.Nejla nın yanından ayrılamamış o gece.Aklımda tek kalan şey,Hüseyin Peyda'nın çok da tutumlu olduğunu farkettim.Bana holde yanan ışıkları kapattırmıştı.Hoşcakal.

Nilgün Komar dedi ki...

başak; çok haklısın emektardı onlar!

sibelimmmm; ne duygulu bir anı olmuş o gün senin için!!!! nur içinde yatsın! ve kadir inanır ile ben resim çekilmiştim biliyormusun iki yıl önce!